Öz
Tırmanıcı bitkiler, zayıf gövdeli ve yukarı doğru
büyüyebilmek için fizikî bir desteğe ihtiyaç duyan bitkilerdir. Tırmanıcıların
ince ve uzun gövdeleri vardır ve gövde uzamaları nispeten hızlıdır. Su ve besin
maddelerini köklerinin yardımıyla topraktan alırlar. Tırmanıcılar genellikle
kapalı tohumlu bitkilerden olup, çiçek ve meyve oluştururlar. Damarlı
bitkilerdendirler ve ksilem ve floem dokularına sahiptirler. Tırmanıcılar hayat
süresi bakımından tek yıllık, iki yıllık veya çok yıllık; odun oluşumu
bakımından otsu veya odunsu; tırmanma şekli bakımından sülüklü, sarılan, yaprak
saplı, köklü, yapışkan sülüklü veya çengelli ve yaprak dökme bakımından her dem
yeşil veya yaprak döken tırmanıcılar olarak sınıflandırılabilmektedir. Orman bakımı
çalışmalarında, zararı fazla olan odunsu tırmanıcılarla mücadele edilmelidir.
Peyzaj düzenlemelerinde, tırmanıcı bitki türlerinin seçiminde türlerin
biyolojik özelliklerine dikkat edilmeli, genetik kaynaklarının devamı açısından
yerli türlerimize öncelik verilmelidir.
Anahtar Kelimeler
Tırmanıcı bitki odunsu tırmanıcı biyolojik özellikler orman peyzaj
Kaynakça
- Anonim. (1985). A’dan Z’ye fen ve doğa bilimleri ansiklopedisi. Serhat Dağıtım A.Ş., İstanbul.
- Bailey, L. H. (1921). Beginners’ botany. The Macmillan Company of Canada, Ltd., Toronto.
- Carlquist, S. (1991). Anatomy of vine and liana stems: A review and synthesis. In F. E. Putz & H. A. Mooney (Eds.), The biology of vines (pp. 53-71). Cambridge University Press, Cambridge.
- Cole, T. J. (1983). Ground covers and climbing plants. Agriculture Canada, Publication 1698, Ottawa.
- Çepel, N. (1983). Orman ekolojisi (2. baskı). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No:3140/337, İstanbul.
- Davis, P. H. (1967). Vitis L. In P. H. Davis (Ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands (pp. 521-522). Vol. 2, Edinburgh University Press, Edinburgh.
- Davis, P. H. (1984). Smilax L. In P. H. Davis (Ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands (pp. 70-72). Vol. 8, Edinburgh University Press, Edinburgh.
- Dirik, H. (2006). Süs bitkilerinde budama ilkeleri ve uygulama teknikleri. In Kent ağaçları ve süs bitkilerinde bakım ve budama esasları (s. 79-113). İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü, İstanbul.
- Doğru Koca, A., & Yıldırımlı, Ş. (2008). Akçakoca (Düzce) ilçesinin genel vejetasyonu üzerine bir araştırma. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 10(13), 46-56.
- Dufour, A. (1902). Climbing plants of Ohio. The Ohio Naturalist, 2(4), 197-200.
- Evans, C. W., Moorhead, D. J., Bargeron, C. T., & Douce, G. K. (2006). Invasive plant responses to silvicultural practices in the south. The University of Georgia Bugwood Network, BW-2006-03,Tifton, GA.
- Ghosh, A. (2014). Taxonomic diversity of lianas in tropical forests of Andaman and Nicobar Islands, India. International Journal of Innovative Research and Review, 2(3), 19-27.
- Graham, L. E., Graham, J. M., & Wilcox, L. W. (2004). (Çev. K. Işık (Ed.)) Bitki biyolojisi. Palme Yayıncılık, Yayın No:283, Ankara.
- Harris, C. J., & Gallagher, R. (2011). Vines and lianas. In D. Simberloff & M. Rejmanek (Eds.), Encyclopedia of biological invasions (pp. 680-684). University of California Press, Berkeley, CA.
- Hodgson, L. (2005). Making the most of shade, How to plan, plant, and grow a fabulous garden that lightens up the shadows. Rodale Inc., Emmaus, PA.
- Kayacık, H. (1963). Orman ve park ağaçlarının özel sistematiği, II. Cilt, Angiospermae (Kapalı tohumlular). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No:985/83, İstanbul.
- Kayacık, H. (1966). Orman ve park ağaçlarının özel sistematiği, III. Cilt, Angiospermae (Kapalı tohumlular). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No:1189/106, İstanbul.
- Küçüker, O. (1998). Bitki morfolojisi, I. Kapalı tohumlu bitkiler. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, Yayın No:4162/248, İstanbul.
- Leicht-Young, S. A. (2014). Seeing the lianas in the trees: Woody vines of the temperate zone. Arnoldia, 72(1), 2-12.
- Kricher, J. (2011). Tropical ecology. Princeton University Press, Princetion, NJ.
- Krüssmann, G. (1985). (Transl. M. E. Epp) Manual of cultivated broad-leaved trees & shrubs, Volume II, E-PRO. Timber Press, Portland, OR.
- Miller, J. H., Chambliss, E. B., & Loewenstein, N. J. (2010). A field guide for the identification of invasive plants in southern forests. United States Department of Agriculture Forest Service Southern Research Station, General Technical Report SRS-119, Asheville, NC.
- Nelson, S. C. (2008). Cassytha filiformis. University of Hawaii at Manoa College of Tropical Agriculture and Human Resources Cooperative Extension Service, PD-42, Honolulu, HI.
- Nevling, L. I., Jr. (1968). Some ways plants climb. Arnoldia, 28(7), 53-67.
- Swearingen, J. M., & Diedrich, S. (2006). PCA fact sheet: English ivy. Plant Conservation Alliance’s Alien Plant Working Group, Washington, DC.
- Swearingen, J., & Remaley, T. (2010). PCA fact sheet: Chinese wisteria. Plant Conservation Alliance’s Alien Plant Working Group, Washington, DC.
- Tomlinson, P. B., Fisher, J. B., Spangler, R. E., & Richer, R. A. (2001). Stem vascular architecture in the rattan palm Calamus (Arecaceae-Calamoideae-Calaminae). American Journal of Botany, 88(5), 797-809.
- Townsend, C. C. (1982). Humulus L. In P. H. Davis (Ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands (pp. 639-640). Vol. 7, Edinburgh University Press, Edinburgh.
- Trounce, B., & McCormick, L. (2010). Dodder and golden dodder. State of New South Wales Department of Industry and Investment, Primefact 731, Orange, NSW.
- Vogt, M., Kluza, I., & Ciemiega, M. (2013). The ecological, aesthetic and psychological benefits from using climbing plants in urban green spaces in Cracow and Dresden. Journal of Sustainable Architecture and Civil Engineering, 3(4), 39-46.
- Wilson, C. L., & Loomis, W. E. (1962). Botany (3rd ed.). Holt, Rinehart and Winston, Inc., New York.
- Yakar, N. (1983). Bitki morfolojisine giriş, Tohumlu bitkilerin iç ve dış morfolojisinin ana hatları (3. baskı). İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, Yayın No:3112/185, İstanbul.
Öz
Climbing plants are plants that are
weak-stemmed and need a physical support to grow upright. Climbers have thin
and long stems, and their stem elongation is relatively fast. They absorb water
and nutrients from the soil through their roots. Climbers are usually angiosperms
and form flowers and fruits. They are vascular plants and have xylem and phloem
tissues. Climbers can be classified as annual, biennial or perennial in life
span; herbaceous or woody in wood formation; tendril, twining, petiole, root,
adhesive tendril or hook in climbing type and evergreen or deciduous climbers in
leaf fall. In forest tending activities, it should be struggled with woody
climbers of which damages are much. In landscape arrangements, the biological
characteristics of species should be considered when selecting climbing plant
species, and our native species should be given priority in terms of the
continuation of their genetic resources.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anonim. (1985). A’dan Z’ye fen ve doğa bilimleri ansiklopedisi. Serhat Dağıtım A.Ş., İstanbul.
- Bailey, L. H. (1921). Beginners’ botany. The Macmillan Company of Canada, Ltd., Toronto.
- Carlquist, S. (1991). Anatomy of vine and liana stems: A review and synthesis. In F. E. Putz & H. A. Mooney (Eds.), The biology of vines (pp. 53-71). Cambridge University Press, Cambridge.
- Cole, T. J. (1983). Ground covers and climbing plants. Agriculture Canada, Publication 1698, Ottawa.
- Çepel, N. (1983). Orman ekolojisi (2. baskı). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No:3140/337, İstanbul.
- Davis, P. H. (1967). Vitis L. In P. H. Davis (Ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands (pp. 521-522). Vol. 2, Edinburgh University Press, Edinburgh.
- Davis, P. H. (1984). Smilax L. In P. H. Davis (Ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands (pp. 70-72). Vol. 8, Edinburgh University Press, Edinburgh.
- Dirik, H. (2006). Süs bitkilerinde budama ilkeleri ve uygulama teknikleri. In Kent ağaçları ve süs bitkilerinde bakım ve budama esasları (s. 79-113). İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü, İstanbul.
- Doğru Koca, A., & Yıldırımlı, Ş. (2008). Akçakoca (Düzce) ilçesinin genel vejetasyonu üzerine bir araştırma. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 10(13), 46-56.
- Dufour, A. (1902). Climbing plants of Ohio. The Ohio Naturalist, 2(4), 197-200.
- Evans, C. W., Moorhead, D. J., Bargeron, C. T., & Douce, G. K. (2006). Invasive plant responses to silvicultural practices in the south. The University of Georgia Bugwood Network, BW-2006-03,Tifton, GA.
- Ghosh, A. (2014). Taxonomic diversity of lianas in tropical forests of Andaman and Nicobar Islands, India. International Journal of Innovative Research and Review, 2(3), 19-27.
- Graham, L. E., Graham, J. M., & Wilcox, L. W. (2004). (Çev. K. Işık (Ed.)) Bitki biyolojisi. Palme Yayıncılık, Yayın No:283, Ankara.
- Harris, C. J., & Gallagher, R. (2011). Vines and lianas. In D. Simberloff & M. Rejmanek (Eds.), Encyclopedia of biological invasions (pp. 680-684). University of California Press, Berkeley, CA.
- Hodgson, L. (2005). Making the most of shade, How to plan, plant, and grow a fabulous garden that lightens up the shadows. Rodale Inc., Emmaus, PA.
- Kayacık, H. (1963). Orman ve park ağaçlarının özel sistematiği, II. Cilt, Angiospermae (Kapalı tohumlular). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No:985/83, İstanbul.
- Kayacık, H. (1966). Orman ve park ağaçlarının özel sistematiği, III. Cilt, Angiospermae (Kapalı tohumlular). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Yayın No:1189/106, İstanbul.
- Küçüker, O. (1998). Bitki morfolojisi, I. Kapalı tohumlu bitkiler. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, Yayın No:4162/248, İstanbul.
- Leicht-Young, S. A. (2014). Seeing the lianas in the trees: Woody vines of the temperate zone. Arnoldia, 72(1), 2-12.
- Kricher, J. (2011). Tropical ecology. Princeton University Press, Princetion, NJ.
- Krüssmann, G. (1985). (Transl. M. E. Epp) Manual of cultivated broad-leaved trees & shrubs, Volume II, E-PRO. Timber Press, Portland, OR.
- Miller, J. H., Chambliss, E. B., & Loewenstein, N. J. (2010). A field guide for the identification of invasive plants in southern forests. United States Department of Agriculture Forest Service Southern Research Station, General Technical Report SRS-119, Asheville, NC.
- Nelson, S. C. (2008). Cassytha filiformis. University of Hawaii at Manoa College of Tropical Agriculture and Human Resources Cooperative Extension Service, PD-42, Honolulu, HI.
- Nevling, L. I., Jr. (1968). Some ways plants climb. Arnoldia, 28(7), 53-67.
- Swearingen, J. M., & Diedrich, S. (2006). PCA fact sheet: English ivy. Plant Conservation Alliance’s Alien Plant Working Group, Washington, DC.
- Swearingen, J., & Remaley, T. (2010). PCA fact sheet: Chinese wisteria. Plant Conservation Alliance’s Alien Plant Working Group, Washington, DC.
- Tomlinson, P. B., Fisher, J. B., Spangler, R. E., & Richer, R. A. (2001). Stem vascular architecture in the rattan palm Calamus (Arecaceae-Calamoideae-Calaminae). American Journal of Botany, 88(5), 797-809.
- Townsend, C. C. (1982). Humulus L. In P. H. Davis (Ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands (pp. 639-640). Vol. 7, Edinburgh University Press, Edinburgh.
- Trounce, B., & McCormick, L. (2010). Dodder and golden dodder. State of New South Wales Department of Industry and Investment, Primefact 731, Orange, NSW.
- Vogt, M., Kluza, I., & Ciemiega, M. (2013). The ecological, aesthetic and psychological benefits from using climbing plants in urban green spaces in Cracow and Dresden. Journal of Sustainable Architecture and Civil Engineering, 3(4), 39-46.
- Wilson, C. L., & Loomis, W. E. (1962). Botany (3rd ed.). Holt, Rinehart and Winston, Inc., New York.
- Yakar, N. (1983). Bitki morfolojisine giriş, Tohumlu bitkilerin iç ve dış morfolojisinin ana hatları (3. baskı). İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, Yayın No:3112/185, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Orman Endüstri Mühendisliği |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 2 Sayı: 2 |