Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 66 - 70, 31.12.2020
https://doi.org/10.34087/cbusbed.767843

Öz

Giriş ve Amaç: Bu çalışmada, aynı gün içinde aynı hastaya kemik sintigrafisi ve kemik yoğunluğu ölçümlerinin yapılabilme koşullarının araştırılması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Çift X-ışınlı Absopsiyometri (DEXA) çekimlerinde, lomber L1-L4 vertebraları taklit eden DEXA kalite kontrol fantomu ve içi su dolu bir tank kullanıldı. Su tankı içine 0.5-4.5 mCi (37-166.5 MBq) arasında değişen aktivite miktarlarında Tc-99m radyoizotopu konuldu. DEXA çekimlerinin birinci aşamasında saçılmasız hava ortamında sadece kalite kontrol fantomunun görüntüsü alındı. İkinci aşamada su tankının üzerine kalite kontrol fantomu konuldu. Aynı geometrik koşullarda farklı Tc-99m aktiviteleri etkisinde 9 adet çekim yapıldı. Çekimlerden kemik mineral yoğunlukları (KMY) hesaplandı.
Bulgular: Saçılmasız ortamda alınan ortalama KMY değeri 1.011 gr/cm2 bulundu. Saçılmalı ortamda farklı Tc-99m aktiviteleri etkisinde ölçülen KMY değerlerinin ortalamaları (gr/cm2): L1: 0.98±0.01, L2: 1.00±0.02, L3: 1.02±0.02 ve L3: 1.06±0.02 bulundu.
Sonuç: Çekim sonuçlarına göre; Tc-99m radyonüklidinin KMY ölçümlerine önemli bir etkisinin bulunmadığı, aynı gün içinde hem kemik sintigrafisinin hem de DEXA çekiminin yapılabileceği belirlendi.

Kaynakça

  • Ersalcan T, Özen A, Yüksel D, D Altun G, Öztürk E, Balcı T A, Karayalçın B. Procedure Guideline for Bone Density Measurement. Turkish Journal Nuclear Medicine, 2009, 18(1), 31-40.
  • Sindel D, Gula G. Osteoporozda kemik mineral yoğunluğunun değerlendirilmesi. Turkish Journal of Osteoporosis,2015, 21 (1), 23-29.
  • Demir M, Nükleer Tıp Fiziği ve Klinik Uygulamaları, İstanbul: AB Ofset Ankara, 2014;pp:360-364
  • Atlıhan Gündoğdu E, Özgenç E, Ekinci M, Özdemir D, Aşıkoğlu M. Radyofarmasötikler Radiopharmaceuticals Used İn İmaging and Treatment in Nuclear Medicine. Journal of Literature Pharmacy Sciences,2018, 7 (1), 24-34.
  • Liang-Jun Xie, Jian-Fang Li, Feng-Wei Zeng, Hang Jiang, Mu-Hua Cheng and Yi Chen .Is Bone Mineral Density Measurement Using Dual-Energy X-Ray Absorptiometry Affected By Gamma Rays?. Journal of Clinical Densitometry: Assestment & Management of Musculoskeletal Health,2013, 16(3), 275-278.
  • Yıldız M, Çiçek E, Çerçi S , Süslü H, Özbek M., Tc-99m-MDP nin Kemik mineral yoğunluğu Değerlerine Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2006, 13 (3), 9-11.
  • Campbell A, McCarthy M, Blake M, Roff G. Effect of Tc-99m-MDP administration on dual-energy X-ray absorptiometry bone mineral density measurements, Journal of Clinical Densitometry, 2005, 8(1), 14-17.
  • Meuller B., O’Connor MK., Effects of radioisotopes on the accuracy of dual-energy X-ray absorptiometry for bone densitometry, Journal of Clinical Densitometry, 2002, 5(3), 283-287.
  • Gumuser G, Parlak Y, Topal G, Aras F, Ruksen E and Sayit E. Effects of Tc-99m MIBI and Tc-99m MDP administration on Dual Energy x-ray absorptiometry bone mineral density measurements. Nuclear Medicine Communications, 2009, 30(6), 445-446.
  • Metler FA, Guiberteau MJ, Essentials of Nuclear Medicine Imaging. Cahapter 8 Skeletal System 6th ed. Elsivier Inc 2012, 274-314.
  • İlçe H T, Radyoaktif iyot tedavisi uygulanan hipertiroidili hastalarda kemik mineral yoğunluğunun dansitometre ile değerlendirilmesi [Tıpta Uzmanlık Tezi].Düzce, Türkiye: Düzce Üniversitesi 2009.
  • Koloni PF, Omedei MS, Nahas-Neo J, et al. Prevalence of low bone mineral density in post menopausal breast cancer survivors. Revista Brasileira de Ginecologia e Obstetrícia, 2015, 37(1), 30-35.
  • Demir M, Özmen Ö, Uslu İ. Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Tc-99m Tüm Vücut Kemik Aktivitesinin Etkileri. Cerrahpaşa Medical Journal, 2000, 31 (4), 196-201.

The Effect of Gamma Rays Emitted from Tc-99m on Bone Mineral Density Measured by DEXA Scans: Phantom Study

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 66 - 70, 31.12.2020
https://doi.org/10.34087/cbusbed.767843

Öz

Objective: The aim of this study was to investigate the possibility of performing bone scintigraphy with Tc-99m and bone density scan at the same day.
Material and Methods: Dual energy X-ray absorptiometry (DEXA) quality control phantom with imitating lumbar vertebrae L1-L4 and water-filled tank were used in DEXA scan. Tc-99m was injected in the water tank with varying amounts of activity between 0.5-4.5 mCi (37-166.5 MBq). In the first DEXA scan, only the quality control phantom was imaged in a scatter free environment. Then, the quality control phantom was placed on the water tank containing different Tc-99m activities and 9 scans were acquired under the same geometric conditions. Bone mineral density (BMD) was calculated from the acquired scans.
Results: The average BMD value in the non-scattering environment was 1.011 g/cm2. The BMD measurements in the scattering environment with different Tc-99m activities were: L1: 0.98±0.01, L2: 1.00±0.02, L3: 1.02±0.02 and L4: 1.06±0.02 gr/cm2.
Conclusion: In consequence, Tc-99m had no significant impact on the BMD measurements, and both bone scintigraphy and DEXA scan can be performed in the same day.

Kaynakça

  • Ersalcan T, Özen A, Yüksel D, D Altun G, Öztürk E, Balcı T A, Karayalçın B. Procedure Guideline for Bone Density Measurement. Turkish Journal Nuclear Medicine, 2009, 18(1), 31-40.
  • Sindel D, Gula G. Osteoporozda kemik mineral yoğunluğunun değerlendirilmesi. Turkish Journal of Osteoporosis,2015, 21 (1), 23-29.
  • Demir M, Nükleer Tıp Fiziği ve Klinik Uygulamaları, İstanbul: AB Ofset Ankara, 2014;pp:360-364
  • Atlıhan Gündoğdu E, Özgenç E, Ekinci M, Özdemir D, Aşıkoğlu M. Radyofarmasötikler Radiopharmaceuticals Used İn İmaging and Treatment in Nuclear Medicine. Journal of Literature Pharmacy Sciences,2018, 7 (1), 24-34.
  • Liang-Jun Xie, Jian-Fang Li, Feng-Wei Zeng, Hang Jiang, Mu-Hua Cheng and Yi Chen .Is Bone Mineral Density Measurement Using Dual-Energy X-Ray Absorptiometry Affected By Gamma Rays?. Journal of Clinical Densitometry: Assestment & Management of Musculoskeletal Health,2013, 16(3), 275-278.
  • Yıldız M, Çiçek E, Çerçi S , Süslü H, Özbek M., Tc-99m-MDP nin Kemik mineral yoğunluğu Değerlerine Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2006, 13 (3), 9-11.
  • Campbell A, McCarthy M, Blake M, Roff G. Effect of Tc-99m-MDP administration on dual-energy X-ray absorptiometry bone mineral density measurements, Journal of Clinical Densitometry, 2005, 8(1), 14-17.
  • Meuller B., O’Connor MK., Effects of radioisotopes on the accuracy of dual-energy X-ray absorptiometry for bone densitometry, Journal of Clinical Densitometry, 2002, 5(3), 283-287.
  • Gumuser G, Parlak Y, Topal G, Aras F, Ruksen E and Sayit E. Effects of Tc-99m MIBI and Tc-99m MDP administration on Dual Energy x-ray absorptiometry bone mineral density measurements. Nuclear Medicine Communications, 2009, 30(6), 445-446.
  • Metler FA, Guiberteau MJ, Essentials of Nuclear Medicine Imaging. Cahapter 8 Skeletal System 6th ed. Elsivier Inc 2012, 274-314.
  • İlçe H T, Radyoaktif iyot tedavisi uygulanan hipertiroidili hastalarda kemik mineral yoğunluğunun dansitometre ile değerlendirilmesi [Tıpta Uzmanlık Tezi].Düzce, Türkiye: Düzce Üniversitesi 2009.
  • Koloni PF, Omedei MS, Nahas-Neo J, et al. Prevalence of low bone mineral density in post menopausal breast cancer survivors. Revista Brasileira de Ginecologia e Obstetrícia, 2015, 37(1), 30-35.
  • Demir M, Özmen Ö, Uslu İ. Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Tc-99m Tüm Vücut Kemik Aktivitesinin Etkileri. Cerrahpaşa Medical Journal, 2000, 31 (4), 196-201.
Toplam 13 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Radyoloji ve Organ Görüntüleme
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Nazenin İpek Işıkcı 0000-0003-2337-2598

Mustafa Demir, Ph.d. 0000-0002-9813-1628

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA İpek Işıkcı, N., & Demir, Ph.d., M. (2020). DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 66-70. https://doi.org/10.34087/cbusbed.767843
AMA İpek Işıkcı N, Demir, Ph.d. M. DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması. CBU-SBED. Aralık 2020;8(1):66-70. doi:10.34087/cbusbed.767843
Chicago İpek Işıkcı, Nazenin, ve Mustafa Demir, Ph.d. “DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması”. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8, sy. 1 (Aralık 2020): 66-70. https://doi.org/10.34087/cbusbed.767843.
EndNote İpek Işıkcı N, Demir, Ph.d. M (01 Aralık 2020) DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8 1 66–70.
IEEE N. İpek Işıkcı ve M. Demir, Ph.d., “DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması”, CBU-SBED, c. 8, sy. 1, ss. 66–70, 2020, doi: 10.34087/cbusbed.767843.
ISNAD İpek Işıkcı, Nazenin - Demir, Ph.d., Mustafa. “DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması”. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8/1 (Aralık 2020), 66-70. https://doi.org/10.34087/cbusbed.767843.
JAMA İpek Işıkcı N, Demir, Ph.d. M. DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması. CBU-SBED. 2020;8:66–70.
MLA İpek Işıkcı, Nazenin ve Mustafa Demir, Ph.d. “DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması”. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 8, sy. 1, 2020, ss. 66-70, doi:10.34087/cbusbed.767843.
Vancouver İpek Işıkcı N, Demir, Ph.d. M. DEXA Çekimlerinde Tc-99m Radyonüklidinin Gama Işınlarının Kemik Mineral Yoğunluğu Ölçümlerine Etkisi: Fantom Çalışması. CBU-SBED. 2020;8(1):66-70.